Domain@tCost
29 March 2024  

HOME
 
Madonna ชนะคดี??
ผู้เขียน: สรพงษ์ อุนนาภิรักษ์
18 ตุลาคม 2543

ในช่วงวันสองวันมานี้ หากพูดถึงข่าวที่กำลังเป็นที่สนใจจากสื่อมวลชนในต่างประเทศ คงจะหนีไม่พ้นการชนะคดีชื่อโดเมนของนักร้องซุปเปอร์สตาร์ "Madonna" คดีนี้เริ่มต้นในช่วงกลางเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา และเพิ่งได้รับการตัดสินไปเมื่อวันที่ 12 ตุลาคมนี้ โดยสื่อมวลชนต่างๆ เริ่มรายงานข่าวนี้มาตั้งแต่เมื่อวานนี้หลังจากที่ WIPO ได้ประกาศออกมาอย่างเป็นทางการ

คดีนี้โจทก์คือ Madonna Ciccone หรือที่ใครๆ รู้จักกันในชื่อของ Madonna และจำเลยคือ Dan Parisi cybersquatter รายใหญ่ที่หลายคนรู้จักดี โดยโจทก์ได้ฟ้องร้องทวงสิทธิ์ในชื่อโดเมน "Madonna.com" ซึ่งได้รับการจดกับ Network Solutions ไปเมื่อวันที่ 25 มีนาคม 2541และจะหมดอายุลงในวันที่ 25 มีนาคม 2546 โดยนาย Dan Parisi ได้นำชื่อโดเมนดังกล่าวไปใช้เป็นชื่อเว็บไซต์ลามกของตน

แม้ว่าคดีนี้ชื่อโดเมนที่ถูกฟ้องจะไม่ใช่ "MadonnaCiccone.com" ซึ่งเป็นชื่อและนามสกุลเต็มๆ ของ Madona เหมือนอย่างคดีของ "JuliaRoberts.com" ซึ่งทำให้หลายคนมีความเห็นว่าคดีนี้ Madonna ไม่น่าจะได้รับชัยชนะ เนื่องจากชื่อ "Madonna" นั้นเป็นชื่อสามัญ (Common Name) ซึ่งสามารถตีความหมายถึงชื่ออื่นๆ ได้อีกหลายชื่อ ไม่ว่าจะเป็นชื่อพระแม่มาเรีย ชื่อโรงพยาบาล (Madonna Rehabilitation Hospital) ชื่อวิทยาลัย (Madonna College) ชื่องานศิลปะยุคฟื้นฟูหลายชิ้น เช่น Madonna with Child, Madonna of the Chair รวมทั้งชื่อของคนทั่วไปที่มีชื่อว่า Madonna ด้วย

Dan Parisi ได้ซื้อชื่อโดเมน Madonna.com มาจาก Pro Domains เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม 2541ด้วยราคา 20,000 เหรียญสหรัฐ หลังจากนั้นก็จดทะเบียนชื่อ Madonna เป็นเครื่องหมายการค้าที่ประเทศตูนิเซียเมื่อวันที่ 4 มิถุนายนปีเดียวกันและอีก 4 วันต่อมาก็ได้เปิดเว็บไซต์ลามกภายใต้ชื่อดังกล่าวมาจนถึงเดือนมีนาคมปีที่แล้วจึงได้มีการถอดเอาเนื้อหาเดิมออกและขึ้นข้อความ "Coming soon Madonna Gaming and Sportsbook" ต่อมาจึงได้มีการประกาศว่าจะบริจาคชื่อโดเมนดังกล่าวให้กับโรงพยาบาล Madonna Rehabilitation Hospital หลังจากที่ถูก Madonna ยื่นฟ้องได้ไม่นาน (Dan Parisi มีชื่อโดเมนที่เกี่ยวข้องกับชื่อบริษัทดังๆ อยู่ในมือกว่า 500 ชื่อและส่วนใหญ่ถูกทำเป็นเว็บไซต์ลามก ซึ่งหนึ่งในนั้นคือ WhiteHouse.com) ปัญหาของคดีนี้ไม่ได้อยู่ที่ว่าชื่อ Madonna.com ควรเป็นของใคร แต่อยู่ที่ Madonna ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าภายใต้ชื่อ Madonna เพื่อใช้กับบริการด้านการบันเทิงและสินค้าต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับเธอและก็ใช้สิทธิ์นั้นมาตั้งแต่ปี ค.ศ.1979 ซึ่ง Madonna ให้เหตุผลในการฟ้องร้องครั้งนี้ตามเงื่อนไขของ UDRP คือ
1. ชื่อโดเมน Madonna.com มีความเหมือนหรือคล้ายคลึงจนก่อให้เกิดความสับสนกับกับชื่อเครื่องหมายการค้าของเธอ
2. Dan Parisi ไม่มีความเกี่ยวข้องและไม่มีสิทธิ์ทางกฎหมายใดๆ ที่จะใช้ชื่อดังกล่าว
3. ชื่อโดเมน Madonna.com ถูกจดและนำมาใช้โดยมีเจตนามิชอบ

ในขณะที่ Dan Parisi แม้ว่าจะไม่สามารถปฏิเสธได้ว่าชื่อโดเมนนั้นไม่มีความเหมือนหรือคล้ายคลึงกับเครื่องหมายการค้าที่ Madonna มีสิทธิ์อยู่ แต่ก็ได้ให้เหตุผลปฏิเสธคำฟ้องในเรื่องของ
สิทธิ์ทางกฎหมาย
1. จำเลยได้ใช้ชื่อโดเมนดังกล่าวในการประกอบธุรกิจโดยชอบด้วยกฎหมาย
2. จำเลยมีสิทธิ์ในเครื่องหมายการค้าชื่อ Madonna (จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าที่ตูนิเซีย)
3. จำเลยได้แสดงเจตนาดีที่จะบริจาคชื่อดังกล่าวให้กับโรงพยาบาล โดยไม่หวังผลในเชิงการค้า
การจดและใช้ชื่อในทางมิชอบ
1. จำเลยจดชื่อโดเมนนี้โดยไม่ได้มีเจตนาเพื่อขาย และก็ไม่มีหลักฐานใดๆ ที่จะบ่งชี้ว่าจำเลยมีเจตนาดังกล่าว
2. ชื่อโดเมนนี้ไม่ได้ถูกจดโดยมีเจตนาที่จะกีดกันไม่ให้โจทก์จดชื่อโดเมนดังกล่าว
3. นอกจากนี้ก็ไม่ได้ส่อหรือเจตนาที่จะกีดกันบุคคลอื่นจากการจดชื่อโดเมนนี้ด้วย
4. ใน Disclaimer ของเว็บไซต์ดังกล่าว ไม่ได้แสดงให้เห็นว่ามีเจตนาเพื่อหวังผลทางการค้าจากชื่อ Madonna
5. การใช้คำสามัญอย่างคำว่า Madonna ในการประกอบธุรกิจ ไม่ถือเป็นการแสดงเจตนามิชอบในทางกฎหมาย
6. Madonna ไม่มีสิทธิ์มาอ้างว่าเว็บไซต์ลามกดังกล่าวทำให้ชื่อเสียงของเธอมัวหมอง เนื่องจากตัวเธอเองก็มีรูปเปลือยลงปกนิตยสารและหนังสือพิมพ์หลายฉบับ รวมทั้งในวิดีโอที่เป็นงานเพลงของเธอด้วย

อย่างไรก็ดี ผลการวินิจฉัยของคณะลูกขุนก็ลงความเห็นออกมาว่า
1. ในเรื่องความเหมือนหรือคล้ายคลึงจนก่อให้เกิดความสับสนกับเครื่องหมายการค้าของโจทก์
   - จำเลยไม่ปฏิเสธ
2. ในเรื่องสิทธิ์ทางกฎหมายในชื่อดังกล่าว
   - แม้ว่าจำเลยจะได้ใช้ชื่อดังกล่าวในการประกอบธุรกิจ แต่ก็ไม่ได้มีการนำมาใช้ตามความหมายของชื่อนั้นไม่ว่าจะด้วยความหมายใดที่มีอยู่ และจำเลยก็ไม่สามารถให้เหตุผลได้ว่าทำไมจึงเลือกใช้ชื่อ Madonna ในการทำเว็บไซต์ลามกดังกล่าว ซึ่งส่อให้เห็นว่ามีเจตนาที่จะให้เกิดความเข้าใจผิดเพื่อผลประโยชน์ทางการค้า ในส่วนของสิทธิ์ในเครื่องหมายการค้าของจำเลยที่จดที่ประเทศตูนิเซีย แม้ว่าจะเลยจะจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าก่อนที่โจทก์จะฟ้องคดี แต่จำเลยไม่ได้มีภูมิลำเนาอยู่ในตูนิเซีย (ที่อยู่เจ้าของชื่อโดเมนที่แจ้งไว้คือ 295 Greenwich Suite 184 New York, NY 10007 US) นอกจากนี้การประกอบธุรกิจของจำเลยก็ไม่ได้มีฐานหลักอยู่ในตูนิเซียด้วย จึงไม่มีเหตุที่จะนำมากล่าวอ้างได้ว่าจำเลยสามารถอ้างสิทธิ์ดังกล่าวมาใช้ภายใต้เงื่อนไขของคดีนี้ได้ นอกจากนี้ในเรื่องการบริจาคชื่อโดเมนให้กับโรงพยาบาลก็มีการประกาศหลังจากโจทก์ได้ยื่นฟ้องแล้ว และการบริจาคนี้ยังมีเงื่อนไขว่าห้ามโรงพยาบาลโอนชื่อโดเมนให้กับ Madonna ในภายหลังด้วย ซึ่งทำให้คณะลูกขุนไม่เชื่อว่าจำเลยจะทำไปด้วยความบริสุทธิ์ใจ
3. ในเรื่องของการจดและใช้โดยมีเจตนามิชอบ
   - จำเลยไม่สามารถอธิบายได้ว่าเหตุใดชื่อ Madonna.com จึงมีมูลค่าสำหรับจำเลยถึง 20,000 เหรียญสหรัฐในขณะที่จำเลยได้ซื้อชื่อนี้มา โดยที่ความหมายที่มีอยู่ของชื่อดังกล่าวไม่ได้เกี่ยวข้องกับเนื้อหาของเว็บไซต์ลามกของจำเลยแต่อย่างใด ยกเว้นความหมายในแง่ชื่อเสียงของโจทก์เท่านั้น นอกจากนี้การที่จำเลยอ้างว่าการนำชื่อดังกล่าวมาใช้เป็นชื่อเว็บไซต์ลามกไม่ได้มีส่วนทำให้ชื่อเสียงของโจทก์เสียหาย เพราะโจทก์เองมีชื่อเสียงทางด้านนี้อยู่แล้วก็ฟังไม่ขึ้น เนื่องจากเนื้อหาในเว็บไซต์ของจำเลยอยู่นอกเหนืออำนาจควบคุมของโจทก์ ซึ่งโจทก์ไม่สามารถกำหนดให้เป็นไปตามแนวทางหรือมาตรฐานผลงานของโจทก์ได้

สรุปคือ คณะลูกขุนลงความเห็นว่าจำเลย (นาย Dan Parisi) จะต้องโอนชื่อโดเมนดังกล่าวให้แก่โจทก์ (Madonna)

คดีนี้มีประเด็นที่น่าสนใจหลายอย่าง คือ
1. แม้ว่าชื่อโดเมนจะเรียกได้ว่าเป็นชื่อสามัญ เพราะมีความหมายหลายอย่างตามพจนานุกรม ไม่เจาะจงไปที่สิ่งใดสิ่งหนึ่งหรือบุคคลใดบุคคลหนึ่ง แต่สุดท้าย Madonna ก็ชนะคดีนี้ เรียกได้ว่าเป็นการฉีกหลักการที่ว่า "ขอให้ชื่อที่จดมีในพจนานุกรมเท่านั้น ก็จะไม่มีวันโดนฟ้อง" ลงอย่างสิ้นเชิง
2. ศาลตัดสินให้โอนชื่อโดเมน Madonna.com ให้กับ Madonna แทนที่จะปล่อยให้ชื่อนั้นเป็นอิสระ ให้ใครก็ตามสามารถจดได้ ตามหลัก First Come First Serve ต่อไป (สงสัยกลัวเป็นคดีฟ้องกันไม่รู้จบ?)
3. Pro Domains ที่เป็นผู้จดและขายชื่อโดเมนนี้ให้กับ Dan Parisi เป็นเงินถึง 20,000 เหรียญสหรัฐ กลับลอยนวล ไม่ต้องรับผิดชอบใดๆ ทั้งๆ ที่ถ้าโดนฟ้องก็จะโดนทุกกระทงแน่นอน (ส่วนนาย Dan นอกจากต้องจ่าย 20,000 แล้ว ยังต้องเสียเงินสำหรับการจดล่วงหน้า 6 ปีไปแบบฟรีๆ)
4. Dan Parisi แพ้คดีโดยต้องโอนชื่อโดเมนคืน Madonna แต่ไม่ต้องรับผิดชอบกับชื่อเสียงที่เสียไปของ Madonna จากเว็บไซต์ลามกที่ทำขึ้นในช่วง 1 ปีนี้แต่อย่างใด

สุดท้ายขอขอบคุณ WIPO ที่ลงฎีกาดีๆ นี้ในเว็บไซต์ให้เราได้ศึกษากันครับ ใครสนใจอ่านฎีกาฉบับเต็ม click ที่นี่ครับ Case No. D2000-0847


ยังมีบทความดีๆรอให้คุณอ่านอยู่อีกมากครับ
 



Copyright © 2000-2007 Infonova Co., Ltd. All rights reserved.   

• แก้ไขข้อมูลโดเมนเนม
• ย้ายโดเมนเนมจากที่อื่น
• บริการ NetRedirection
• ค่าบริการจดโดเมนเนม
• การชำระค่าบริการ